معرفی و توضیحات انواع گیاهخواری
به طور جدی، گیاهخواران افرادی هستند که هیچ نوع گوشتی از قبیل پرندگان، ماکیان، آبزیان و غیره استفاده نمی‌کنند. اما مردم با الگوهای تغذیه‌ای متفاوت، خود را گیاهخوار می‌دانند.
وگن (وگنیسم)
یک روش زندگی است که هدف آن حذف هر نوع محصول حیوانی چه در غذا و چه در مواد مصرفی است. مهمترین دلایل وگن شدن افراد رعایت حقوق حیوانات، مسائل اخلاقی، حفاظت از محیط زیست، حفظ سلامتی، مسائل معنوی یا مذهبی است. بسیاری از افراد وگن با پرورش صنعتی حیوانات و آزمایش روی حیوانات مخالفت می‌کنند. از مهمترین محصولات حیوانی که وگن‌ها از مصرفشان خودداری می‌کنند می‌توان انواع گوشت (گوشت قرمز، مرغ، آبزیان، ماکیان و…)، لبنیات، تخم‌مرغ، عسل، ژلاتین، ابریشم، چرم، خز، و دیگر محصولات حیوانی را نام برد. به طور کلی وگن‌ها با بهره کشی و اسارت حیوآن‌ها مخالفند. تلفظ صحیح واژه وگن در انگلیسی ویگن می‌باشد اما در ایران به «وِگَن» و «وِگان» تلفظ می‌شود.
فروگن
فروگن (فروگنیسم) یکی از انواع گیاهخواری است. این واژه خود از واژه frugan که ترکیبی از واژه‌های frugivore به معنای میوه خوار و vegan به معنای گیاهخوار مطلق است ایجاد شده است. وجه اشتراک فروگن‌ها با میوه خواران در استفاده از محصول‌های تولیدی و وجه تمایزشان در پخته خواری ست. تفاوت قابل توجه و منحصر به فرد این اندیشه با سایر اندیشه‌های اخلاقی گیاهخواری از جمله وگنیسم در این است که فروگنیسم علاوه بر احترام به حیات جانوران به حیات گیاهان نیز توجه دارد. فروگن‌ها تنها از محصولات گیاهان استفاده می‌کنند و بخش‌هایی از گیاهان مانند غده، ریشه، ساقه، برگ، گل و همچنین جوانه‌ها در سبد غذایی شان جایگاهی ندارد. به عبارت ساده‌تر می‌توان گفت فروگن‌ها تنها میوه‌ها، دانه‌ها، مغزها، آجیل‌ها و حبوبات را مصرف می‌کنند و از خوردن محصولاتی که گیاه در تهیه آن‌ها آسیب دیده و یا از بین می‌رود مانند کلم، کاهو، کرفس، سبزیجات، هویج، شلغم، قارچ، سیب زمینی، سیر، پیاز و غیره خودداری می‌نمایند.
خامگیاهخواری
خام گیاهخواری ترکیبی از گیاهخواری و خام‌خواری است. در این رژیم غذایی همه غذاها با منشاء حیوانی، و همه غذاهای طبخ شده در دمای بالاتر از ۴۸ درجه سانتی‌گراد (۱۱۸ فارنهایت) حذف شده‌اند. خام گیاهخواری شامل سبزیجات خام و میوه‌ها، آجیل‌ها و پوره آن‌ها، حبوبات و جوانه‌های گیاهی، دانه‌های گیاهی، روغنهای گیاهی، گیاهان دریایی، بستنی‌ها و میوهای تازه‌است. مدلهای مختلف خام گیاهخواری وجود دارد، که شامل خام میوه خواری نیز می‌شود. گاهی اوقات تعریف خام گیاهخواری به رژیم غذایی با ۷۵ درصد غذاهای خام اطلاق می‌شود. در این روش تغذیه گوشت و لبنیات و فرآورده‌های آن و تخم مرغ به هیچ نوع و صورتی مصرف نمی‌شود. خام گیاهخواران از مواد محرکه مانند قهوه، چای، الکل، یا سیگار خوداری می‌کنند و آن‌ها را به کار نمی‌برند، غذاهای آن‌ها شامل انواع میوه جات، سبزیجات و یا سالادها، آجیل و خشکبار مانند گردو، پسته، فندق، بادام، کنجد و انواع جوانه‌ها از قبیل جوانه گندم، عدس، ماش، نخود، سویا و مواد قندی نظیر کشمش، خرما، انجیر و شکر قهوه‌ای و غیره‌است که به صورت خام و طبیعی مصرف می‌نمایند که می‌توان آن‌ها را به صورت غذاهای ترکیبی در آورد و مورد مصرف قرار داد.
هرم غذایی خام‌وگن – انواع گیاهخواری
خامگیاهخواری دو نوع می‌باشد : وگن و غیر وگن.
خامگیاهخواران غیر وگن عسل مصرف می‌کنند ولی خامگیاهخواران وگن یا خام‌وگن حامی‌حیوانات هستند و از اصل وگنیسم پیروی می‌کنند و عسل و دیگر محصولات حیوانی در زنجیره غذایی آن‌ها جایگاهی ندارد.
وجترین
طبق تعریف دیکشنری مریام وبستر، معنی وجترین (vegetarian) بدین معناست: «شخصی که گوشت مصرف نمی‌کند: کسی که تغذیه‌ی او به طور کامل از سبزیجات، میوه‌ها، دانه‌ها، آجیل و گاهی تخم مرغ یا محصولات لبنی تشکیل می‌شود.»
همچنین طبق تعریف دیکشنری مریام وبستر، معنی گیاهخواری (vegetarianism) بدین معناست: «تئوری یا تمرین زندگی بر اساس رژیم غذایی وجترین.»
وجترین را به سه دسته تقسیم می‌کنند: لاکتو وجترین، اوو وجترین و اوو-لاکتو وجترین.
لاکتو وجترین
گیاه‌خوارانی که انوع گوشت (گوشت قرمز، مرغ، آبزیان، ماکیان و…) و تخم مرغ مصرف نمی‌کنند اما لبنیات مصرف می‌کنند. (لاکتو به معنی لبنیات است.)
اوو وجترین
گیاه‌خوارانی که انوع گوشت (گوشت قرمز، مرغ، آبزیان، ماکیان و…) و لبنیات مصرف نمی‌کنند اما تخم مرغ مصرف می‌کنند. (اوو به معنی تخم مرغ است.)
اوو-لاکتو وجترین
گیاه‌خوارانی که انوع گوشت (گوشت قرمز، مرغ، آبزیان، ماکیان و…) مصرف نمی‌کنند اما تخم مرغ و لبنیات مصرف می‌کنند.
نکته: در انواع گیاهواری گروهی به نام پسکیترینیم یا کسانی که از گوشت حیوانات دریایی استفاده می‌کنند، وجود ندارد. چرا که در اصل گیاهخواری، مصرف هر نوع گوشتی ممنوع است.
توضیحاتی در مورد گیاهخواری
به طور سنتی، تحقیق در مورد گیاهخواری، عمدتا بر کمبودهای مواد مغذی در گیاهخواری متمرکز شده، اما در سال‌های اخیر این روش تغییر مسیر داده و مطالعات جدید، تایید کننده‌ی مزایای رژیم غذایی بدون گوشت را اثبات کرده است. امروزه، تغذیه گیاهی نه تنها به عنوان کمبود مواد مغذی شناخته نمی‌شود، بلکه راهی برای کاهش خطر ابتلا به بیماری‌های مزمن شناخته می‌شود. طبق گزارش انجمن تغذیه آمریکا، «رژیم‌های گیاهی مناسب، گیاهخواری کامل یا همان وگن، به عنوان یک نوع تغذیه سالم و مناسب از نظر مواد مغذی شناخته می‌شود. این نوع تغذیه فوایدی برای سلامتی به همراه دارد و ممکن است در پیشگیری و درمان برخی بیماری‌های خاص مفید باشد.»
«برنامه‌ریزی مناسب» یک عامل موثر است. اگر به ارزش غذایی روی محصولات، مقدار چربی مصرفی و وزن خود توجه نداشته باشید، نباید با امید زیاد به نگاه کنید. محصولاتی مانند نوشابه، پنیر پیتزا، آب نبات و دیگر محصولاتی از این قبیل که کالری، قند و چربی زیادی دارند، شامل یک رژیم وجترین می‌شوند، اما برای سلامتی مهم است که مطمئن شوید، مقدار زیادی میوه، سبزیجات، حبوبات، دانه‌ها و غلات کامل استفاده می‌کنید. همچنین ضروری است که چربی‌های اشباع و چربی‌های ترانس را با چربی‌های مفید از قبیل آجیل، روغن زیتون و روغن کانولا جایگزین کنید. همیشه به یاد داشته باشید اگر کالری زیادی دریافت کنید، حتی اگر از غذاهای مغذی، کم چرب و کاملا گیاهی باشد، وزن شما افزایش پیدا می‌کند. بنابراین مهم است که وعده‌های غذایی خود را کنترل کنید، برچسب‌های غذایی را بخوانید و فعالیت بدنی منظم داشته باشید. [۱]
منبع:
[۱] Becoming a vegetarian. ۲۰۱۷; Available from: https://www.health.harvard.edu/staying-healthy/becoming-a-vegetarian.
گردآورنده و مترجم: حمیدرضا اردکانی
جالب بود ! سپاس از اطلاعات تان !